Alweer drie jaar geleden was het “het jaar van de egel” en dat was niet voor niets, want het ging niet goed met de egel. Helaas gaat het nog steeds niet goed met de egel. Veel egels, en dan met name de mannetjes tijdens de paartijd, worden slachtoffer van het verkeer. Hun natuurlijke afweermethode, zichzelf oprollen tot een harde stekelige bal, helpt jammer genoeg niet tegen zware autobanden. Daarnaast zijn land- en tuinbouwgif, water- en bodemverontreiniging oorzaak van ziekte en sterfte onder de egels. Maar ook bijv. slakkengif, dat soms driftig gestrooid wordt in tuinen. Wist je dat de egel een wilde inheemse beschermde diersoort is? Dat betekent dat als je een egel vindt, die ziek is of zwaar vermagerd is, je die egel moet helpen. Zo staat het in de Wet Natuurbescherming. In heel Nederland zijn er egelopvangcentra, die zorgen voor zieke of gewonde egels. Wat ook in de Wet staat is dat je thuis geen wilde dieren mag houden en een egel is een wild dier. Dus vind je een zieke egel, dan is de Egelopvang de plek, waar je de egel kunt binnenbrengen.
Maak een overwinteringsplek voor egels
De egel is een uitgesproken schemer- en nachtdier. De huid van de egel kan niet tegen de zon, dus een egel in de zon zien liggen betekent altijd dat deze egel hulp nodig heeft. Er is bijna altijd meer aan de hand dan alleen maar een beetje honger.
Er zijn veel egelhokken en egelhutjes op de markt. Met prijzen tussen de 23 euro en de 129 euro! Het is wel een uitkomst, als je de egels wilt helpen. Hier kun je ze allemaal vinden. Als je gezonde egels in je tuin hebt, kun je ze een beetje bijvoederen door egelvoer voor ze te kopen. In tijden van voedselschaarste is het fijn om de egels te helpen.
Hoe weet je of een egel hulp nodig heeft?
Een egel is een schemerdier. Overdag slaapt ie, maar in de schemeruurtjes, ‘s ochtends en ‘s avonds, gaat ie op pad (mannelijke egels lopen 5 km per etmaal!). Hij laat zich in principe overdag niet zien.
Als je overdag op een open plek of op straat een egel ziet, die niet vlucht of zich oprolt, dan weet je dat er iets mis is. Een egel kan ook gewond zijn door de beet van een hond of door het verkeer. Ook komen egels nog wel eens in maaiers terecht. En als je een egel ziet met veel kleine witte puntjes in en op zijn stekels, met veel kale plekken of met vlooien en teken neem dan actie. Egels die rondjes lopen, wankelen, omvallen en/of schudden hebben ook hulp nodig. De egel is een beschermde diersoort, maar veel mensen realiseren zich niet, dat ze daarom verplicht zijn egels te helpen, indien ze ziek of gewond zijn.
Wat moet je doen?
Vind je een egel, die hulp nodig heeft, bel dan met een egelopvang in jouw buurt. De egelopvang Haarlem bijvoorbeeld heeft medische thuiszorgers, die eerste hulp bieden nadat een egel wordt gemeld. Ze zullen vragen wat er aan de hand is en je vragen de egel naar een thuiszorger toe te brengen. Daar kun je de egel binnenbrengen. Deze thuiszorger heeft een vergunning voor het houden van een wild dier, zolang als nodig is voor hun herstel. Zij zorgen voor de eerste hulp aan de egels. Het kan zijn, dat dat bij andere egelopvangcentra anders geregeld is.
Vaak zijn egels door ziekte of verwonding onderkoeld. Vervoer ze dan in een kartonnen doos met een in een handdoek gerolde plastic fles gevuld met warm water (als kruik).
Als het even duurt voor je de egel naar de opvang kan brengen zorg dan voor een bakje met water (géén melk!) en wat kattenvoer op een schoteltje.
Na het binnenbrengen op de plek waar je de egel hebt achtergelaten wordt de egel bekeken en naar aanleiding daarvan eerste hulp verleend en een behandelplan opgesteld. Het kan om een warmtematje gaan of een infuus. Er kan een wond behandeld worden of de egel krijgt een flessenvoeding.
De egel is een beschermde diersoort; je brengt hem naar de egelopvang
Als hij enigszins hersteld is, gaat ie naar de reguliere egelopvang. Zij nemen de verzorging en behandeling over na de eerste verleende hulp van de thuiszorger.
Bij mijn bezoek aan de Egelopvang Haarlem kwam ik net op het moment, dat een vrijwilligster een egel in zijn wekelijkse verzorgende badje deed. Het water van het bad bevatte een middel tegen schurft, een schimmelziekte die veel egels treft. Deze huidziekte veroorzaakt het uitvallen van de stekels.
Het filmpje wat ik maakte van een tevreden egel in bad is het leukste wat je vandaag zult zien! Een tandenborstel tussen je stekels als je daar jeuk hebt is gewoon genieten!
De egel gaat naar de uitwentuin
Als de egel weer in orde is, zijn lichaamsgewicht goed is, geen schurft meer heeft, alle stekels weer zijn aangegroeid en alle wonden genezen, dan gaat hij naar een uitwentuin. Veel particulieren bieden hun tuin aan als uitwentuin. Het zijn tuinen, waar de egels niet uit kunnen weglopen en waar ze in de gaten kunnen worden gehouden. En veel mensen met tuinen vinden het fijn om een egel in de tuin te hebben, want die helpt ze af van slakken.
De bedoeling van de uitwentuin is om het natuurlijke egelgedrag weer terug te krijgen en om weer te ontwennen van mensen. Ze hebben weer bewegingsvrijheid en ze kunnen weer oefenen in het zelf zoeken van voedsel.
Terug de natuur in
De kringloop in de natuur heeft alle soorten nodig. De natuur heeft egels nodig. In de natuurlijke kringloop eten zij insecten, zoals rupsen, maar zij zijn zelf voedsel voor uilen, oehoes, grote roofvogels en dassen. Dus als de egel in goede gezondheid is, kan ie weer helemaal voor zichzelf zorgen. Heeft hij een goed gewicht en een goed stekelpakket, dan is het tijd dat hij weer terug de natuur in gaat. Het enige wat de vrijwilligers van de egelopvang dan nog kunnen doen is uitzwaaien. Zo fijn, dat de egel een beschermde diersoort is, anders was dit allemaal niet gebeurd! Dag egeltje, het ga je goed!
Vrijwilligers
Je hebt het al kunnen lezen, maar ik wil het nog een keer benadrukken. De egelopvang, DE plek waar je een egel kunt binnenbrengen en waar hij wordt opgevangen, wordt geheel en al gedaan door onbetaalde krachten. Iedereen werkt vrijwillig om elke dag, 24/7, klaar te staan om de egels op te vangen en te verzorgen. Het eten, de medicijnen en de verschoningen komen voor het grootste deel uit giften. De Egelopvang Haarlem bijvoorbeeld vangt elk jaar zo’n 400 egels op, egels die allemaal hun eigen behandel- en verzorgingsplan hebben.
Wil jij deze bijzondere opvang steunen? Dit is het rekeningnummer van de Egelopvang Haarlem: NL82 TRIO 0254 5140 49. Hartelijk dank, namens alle 400 egeltjes!
Lees ook: